ΟΣΤΕΟΠΕΝΙΑ. Τι σημαίνει;

Μια μέτρηση οστικής πυκνότητας δείχνει αν κάποιος έχει φυσιολογική οστική πυκνότητα, χαμηλή οστική πυκνότητα ή οστεοπόρωση. Όταν ο ιατρός σας αναφέρει ότι έχετε οστεοπενία, σημαίνει ότι η οστική σας πυκνότητα είναι χαμηλή αλλά όχι σε τόσο χαμηλό επίπεδο ώστε να έχετε οστεοπόρωση. Ο ορθότερος όρος περιγραφής είναι πάντως «χαμηλή οστική πυκνότητα». Ακόμα και όταν έχετε χαμηλή οστική πυκνότητα, η οστική σας πυκνότητα μπορεί να είναι φυσιολογική για τα δικά σας δεδομένα.

Το αποτέλεσμα μιας μέτρησης οστικής πυκνότητας παρέχει συνήθως μια τιμή σε μια κλίμακα που ονομάζεται T-score. Ένα T-score μεταξύ -1 και -2,5 σημαίνει ότι έχετε χαμηλή οστική πυκνότητα. Ένα άτομο με T-score -2,2 έχει χαμηλότερη οστική πυκνότητα από ένα άλλο με T-score -1,2 ή -0,8.

Αν πληροφορηθείτε ότι έχετε χαμηλή οστική πυκνότητα (οστεοπενία) δεν σημαίνει απαραίτητα ότι χάνετε οστική μάζα. Μπορεί να ανήκετε στην κατηγορία των ανθρώπων που η οστική τους πυκνότητα ήταν πάντοτε κάτω του μετρίου. Σε αυτή την κατηγορία ανήκουν άτομα που δεν είχαν ποτέ φυσιολογική οστική πυκνότητα για διάφορους λόγους όπως γενετικούς (κληρονομικότητα-γονίδια), σωματότυπος ή συγκεκριμένες ιατρικές καταστάσεις και νοσήματα. Επίσης, όσο μεγαλώνετε, τόσο αυξάνεται η πιθανότητα να έχετε χαμηλή οστική πυκνότητα.

Μόνο μετά τη 2^η μέτρηση οστικής μάζας μπορείτε να γνωρίζετε αν έχετε απώλεια οστού. Ο ιατρός σας θα συγκρίνει τις δύο μετρήσεις και θα αποφανθεί αν όντως χάνετε οστική μάζα ή αυτή είναι σταθερή. Μερικές φορές μπορεί να χρειαστεί και 3^η και 4^η μέτρηση ώστε να βεβαιωθείτε. Οι μικρές αποκλίσεις δεν αποτελούν εχέγγυο απώλειας ή όχι οστικής μάζας.

Η οστεοπενία δεν είναι νόσος. Σημαίνει όμως ότι έχετε μεγαλύτερο κίνδυνο να εκδηλώσετε οστεοπόρωση αν χάνετε οστική μάζα στο μέλλον. Αυτό συμβαίνει επειδή θα έχετε λιγότερη οστική μάζα για να χάσετε. Όταν οι άνθρωποι με οστεοπενία αρχίζουν να έχουν μεγαλύτερη απώλεια οστικής πυκνότητας, τότε εμφανίζουν μεγαλύτερο κίνδυνο για κάταγμα, συγκριτικά με τον κίνδυνο που εμφανίζουν όσοι δεν έχουν οστεοπενία.

Προστατέψτε τα οστά σας

Να λαμβάνετε ικανές ποσότητες ασβεστίου σε καθημερινή βάση

Η επαρκής ποσότητα ασβεστίου σε όλη τη διάρκεια της ανάπτυξης του οργανισμού, αλλά και σε όλη τη σας είναι απαραίτητη για δυνατά οστά. Ενήλικες κάτω των 50 ετών χρειάζονται στη διατροφή τους 1000mg (δηλαδή 1 γραμμάριο), ενώ ενήλικες άνω των 50 ετών χρειάζονται, αντιστοίχως, 1200 mg ασβεστίου. Αν προσλαμβάνετε αρκετή ποσότητα ασβεστίου από τις τροφές δεν χρειάζεται να παίρνετε συμπληρώματα διατροφής. Η ολική ποσότητα του ασβεστίου που λαμβάνετε καθημερινά περιλαμβάνει το ασβέστιο που παίρνετε με τις τροφές και αυτό που παίρνετε με πολυβιταμινούχα σκευάσματα ή συμπληρώματα διατροφής.

Μην ξεχνάτε να λαμβάνετε και βιταμίνη D καθημερινά

Ενήλικες κάτω των 50 ετών χρειάζονται 400-800 IU (διεθνείς μονάδες) βιταμίνης D, καθημερινά, ενώ ενήλικες άνω των 50 ετών χρειάζονται, αντιστοίχως, 1000 IU βιταμίνης D. Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να πάρετε βιταμίνη D: με την έκθεση του δέρματος στην ηλιακή ακτινοβολία, μερικές τροφές, πολυβιταμινούχα σκευάσματα, συμπληρώματα διατροφής και φαρμακευτικά σκευάσματα.

Βάλτε την άσκηση και τον αθλητισμό στη ζωή σας

Πρέπει να ασκήστε σε καθημερινή βάση για να διατηρείτε τον σκελετό σας υγιή. Δύο τύποι άσκησης είναι σημαντικοί για την υγεία των οστών σας:

Ø  Ασκήσεις χωρίς βάρη, όπως περπάτημα, ελαφρύ τρέξιμο και το «σχοινάκι»

Ø  Ασκήσεις ενδυνάμωσης, όπως με βάρη (αλτήρες), σχοινιά αντίστασης ή μηχανήματα «αντίστασης».

Προσοχή στην καφεΐνη, το αλάτι και τα αναψυκτικά τύπου cola

Υπερβολικές ποσότητες μπορεί να βλάψουν τα οστά σας.

Μην Καπνίζετε

Το κάπνισμα είναι επιβλαβές για τα οστά σας με πολλούς μηχανισμούς.

Περιορίστε την κατανάλωση αλκοόλ

Υπερβολική κατανάλωση κάνει το οστό αδύναμο. Επίσης, προδιαθέτει σε ατυχήματα και πτώσεις. Μην καταναλώνετε περισσότερα από 2 με 3 αλκοολούχα ποτά ημερησίως.

Μιλήστε στον ιατρό σας ή έναν ειδικό.

Βρείτε έναν συνεργάτη-σύμμαχο που θα σας βοηθήσει να κρατήσετε την υγεία των οστών σας σε καλό επίπεδο.

Φαρμακευτική αγωγή για οστεοπόρωση

Αν έχετε οστεοπενία ο ιατρός σας μπορεί να σας προτείνει τη λήψη φαρμακευτικής αγωγής για οστεοπόρωση. Οι αποφάσεις για τη λήψη αγωγής είναι στην περίπτωση της οστεοπενίας λίγο πιο σύνθετες. Εκτός από την μέτρηση οστικής πυκνότητας ο ιατρός σας θα λάβει υπόψη του και άλλους παράγοντες για να αποφασίσει αν θα συνταγογραφήσει φάρμακα. Κυρίως θα εκτιμήσει :

Ø  Την ηλικία σας

Ø  Το φύλο σας

Ø  Αν έχετε ιστορικό κατάγματος

Ø  Την πιθανότητα κατάγματος που υπολογίζεται με τον δείκτη FRAX

Ø  Άλλα νοσήματα ή ιατρικές καταστάσεις που σας αφορούν

Ø  Φάρμακα που μπορεί να λαμβάνετε

Ø  Τον τρόπο ζωής σας

Ø  Το οικογενειακό ιστορικό σας

Ø  Την πιθανότητα που έχετε για πτώση

Ø  Άλλους παράγοντες

Συζητήστε με τον ιατρό σας ποιο φάρμακο είναι καλό για εσάς τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή. Οπωσδήποτε να ζυγίσετε τα οφέλη και τους κινδύνους λήψης ή όχι της αγωγής. Επίσης, τις παρενέργειες που μπορεί να έχετε από το φάρμακο. Αν ξεκινήσετε τη λήψη φαρμακευτικής αγωγής θα πρέπει να επισκέπτεστε τον ιατρό σας τουλάχιστον μία φορά το χρόνο, προκειμένου να γίνει η αξιολόγηση του θεραπευτικού αποτελέσματος και να κριθεί η συν’εχιση, η αλλαγή ή ακόμα και η πλήρης διακοπή της φαρμακευτικής αγωγής.

Απόλυτος κίνδυνος κατάγματος

Στην περίπτωση που η μέτρηση οστικής πυκνότητας που έχετε κάνει δείχνει ότι έχετε χαμηλή οστική μάζα, το εργαλείο FRAX μπορεί να βοηθήσει σημαντικά τον ιατρό σας να πάρει απόφαση για το αν θα πρέπει να σας χορηγήσει φαρμακευτική αγωγή ή όχι. Ο δείκτης FRAX χρησιμοποιεί τη μέτρηση καθώς και άλλες παραμέτρους του ιατρικού ιστορικού σας για να υπολογίσει τον κίνδυνο που διαφαίνεται να υποστείτε κάταγμα του ισχίου τα επόμενα 10 έτη.

Μερικά ιατρικά μηχανήματα που διενεργούν μέτρηση οστικής πυκνότητας έχουν την δυνατότητα να χρησιμοποιούν τον FRAX και να τον καταγράφουν. Αν αυτό δεν συμβαίνει ο ιατρός σας μπορεί να χρησιμοποιήσει την ανοικτή-δωρεάν εφαρμογή του στο διαδίκτυο που παρέχεται από την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (WHO).

O FRAX μπορεί να είναι χρήσιμός σε στις εξής 3 περιπτώσεις:

1.      Μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες ή άνδρες άνω των 50 ετών

2.      Ασθενείς με οστεοπενία

3.      Ασθενείς που δεν έχουν λάβει ποτέ φάρμακο για την οστεοπόρωση.

 http://www.eemmo.gr/PLHROFORIES_GIA_ASTHENEIS/11.php